Formalności po śmierci bliskiej osoby – krok po kroku

Załatwienie formalności po śmierci bliskiej osoby jest niezbędne m. in. do zorganizowania uroczystości pogrzebowych i uzyskania przysługujących nam świadczeń. Podpowiadamy, jak sprawnie uporać się z najważniejszymi kwestiami po odejściu bliskiej osoby.

Spis treści

• Karta zgonu – kto wystawia?
• Karta zgonu a akt zgonu z USC
• Jak uzyskać zasiłek pogrzebowy?
• Ubezpieczenie na życie – śmierć bliskiej osoby
• Formalności po śmierci bliskiej osoby – o czym jeszcze warto pamiętać?

Karta zgonu – kto wystawia?

Pierwszym formalnym poświadczeniem śmierci jest karta zgonu. Kto wystawia ten dokument? Kartę zgonu przygotowuje lekarz lub ratownik medyczny, który stwierdza zgon. W sytuacji, gdy zmarł pacjent szpitala, domu opieki itp., dokumentację wystawić może prowadzący zakład. Jeżeli zaś zgon nastąpił w wyniku wypadku albo przestępstwa, karta zgonu jest wydawana przez odpowiednie służby (np. zakład medycyny sądowej).

Karta zgonu a akt zgonu z USC

Pierwszym formalnym poświadczeniem śmierci jest karta zgonu. Kto wystawia ten dokument? Kartę zgonu przygotowuje lekarz lub ratownik medyczny, który stwierdza zgon. W sytuacji, gdy zmarł pacjent szpitala, domu opieki itp., dokumentację wystawić może prowadzący zakład. Jeżeli zaś zgon nastąpił w wyniku wypadku albo przestępstwa, karta zgonu jest wydawana przez odpowiednie służby (np. zakład medycyny sądowej).

Karta zgonu to podstawowy dokument poświadczający śmierć osoby, który zawiera:

• dane osobowe zmarłego (imiona, nazwisko, nazwisko rodowe, data i miejsce urodzenia, płeć, PESEL),
• informacje o zgonie (data, przyczyna zgonu, miejsce znalezienia zwłok),
• określenie osoby stwierdzającej zgon.

Akt zgonu należy do księgi stanu cywilnego. O jego wydanie w Urzędzie Stanu Cywilnego mogą się ubiegać osoby upoważnione do organizowania pochówku, np. mąż lub żona, dzieci (rodzone, przysposobione, dzieci małżonka i osoby, nad którymi zmarły pełnił opiekę prawną), wnuki, rodzeństwo, rodzice (także macocha i ojczym) czy dziadkowie. Akt zgonu to pełniejszy dokument, który zawiera:

• informacje o zmarłym (dane osobowe, stan cywilny),
• informacje o dacie i miejscu śmierci i/lub znalezienia zwłok,
• ptawowe informacje na temat małżonka osoby zmarłej,
• podstawowe informacje na temat rodziców osoby zmarłej,
• informacje dotyczące miejsca i daty sporządzenia odpisu.

Aby uzyskać akt zgonu, należy okazać w USC kartę zgonu oraz dowód osobisty osoby zmarłej. Warto mieć przy sobie także dokument potwierdzający naszą tożsamość. Dokument zazwyczaj jest wydawany od ręki (po krótkim czasie oczekiwania).

Jak uzyskać zasiłek pogrzebowy?

Prawo do zasiłku pogrzebowego z ZUS przysługuje podmiotowi, który zajmuje się organizacją pochówku. Może to być członek rodziny, pracodawca, placówka DPS, gmina bądź powiat, a także związek wyznaniowy lub obca osoba. Wysokość świadczenia jest taka sama niezależnie od faktycznych kosztów pogrzebu. Jeżeli pochówkiem zajmuje się więcej niż jeden podmiot (np. dwójka rodzeństwa), kwota zasiłku jest dzielona proporcjonalnie do wydatków.

Aby otrzymać zasiłek pogrzebowy, należy w ciągu 12 miesięcy od dnia zgonu osoby zmarłej złożyć w ZUS:

• wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (Z-12),
• odpis skrócony aktu zgonu (na Twój wniosek oddział ZUS sam może uzyskać odpis skrócony aktu zgonu z urzędu stanu cywilnego),
• oryginały rachunków za usługi związane z pochówkiem,
• zaświadczenie płatnika składek (na przykład pracodawcy) o tym, że Ty albo zmarły podlegacie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu – w przypadku osoby ubezpieczonej (nie dotyczy to osób, które mają pozarolniczą działalność i osób, które z nimi współpracują),
• dokumenty, które potwierdzą, że jesteś z rodziny zmarłego (na przykład odpis skrócony aktu urodzenia),
• dokument tożsamości (np. dowód osobisty lub paszport).

Wypłata zasiłku nastąpi w terminie 30 dni od złożenia kompletnej dokumentacji.

Ubezpieczenie na życie – śmierć bliskiej osoby

Jeżeli posiadasz ubezpieczenie na życie, śmierć bliskiej osoby może należeć do sytuacji, w których należy Ci się świadczenie. Możesz otrzymać je również wtedy, gdy zmarły wskazał Cię jako osobę uposażoną w swojej polisie na życie. Zgłoszenia możesz dokonać bezpośrednio u danego ubezpieczyciela – zazwyczaj potrzebny jest skrócony odpis aktu zgonu, dowód tożsamości oraz w przypadku małżonków zaświadczenie o stanie cywilnym.

Formalności po śmierci bliskiej osoby – o czym jeszcze warto pamiętać?

Porządkując sprawy po śmierci bliskiej osoby, warto mieć na uwadze kilka dodatkowych informacji:

• na czas bezpośrednio po śmierci bliskiej osoby może Ci przysługiwać urlop w pracy – dwa dni w przypadku śmierci małżonka, dziecka, rodzica, macochy lub ojczyma albo jeden dzień w razie śmierci babci, dziadka, rodzeństwa lub osoby przebywającej pod Twoją opieką;
• zgłoszenia do USC należy dokonać w ciągu 3 dni od zgonu i może to zrobić każdy – zarówno osoba z rodziny, jak i postronna, np. świadek zgonu, administrator budynku czy przedstawiciel placówki medycznej;
• jeżeli obejmuje Cię postępowanie spadkowe, na przyjęcie lub odrzucenie spadku masz 6 miesięcy od momentu dowiedzenia się o śmierci bliskiej osoby – ten formalny krok powinien mieć miejsce przed sądem lub notariuszem;
• z tytułu śmierci bliskiej osoby może Ci przysługiwać renta lub odprawa pośmiertna – jeżeli zmarły był zatrudniony, skontaktuj się z pracodawcą, jeżeli zaś był rencistą lub emerytem, o świadczenie zawnioskuj do ZUS;
• po śmierci bliskiej osoby warto sprawdzić jej zobowiązania i poinformować o zgonie np. bank udzielający kredytu czy operatora sieci komórkowej.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat ubezpieczeń na życie? Porozmawiaj z ekspertem, który reprezentuje ponad 30 towarzystw. Odwiedź biuro lub zadzwoń – Doradcę Klienta znajdziesz na mapie placówek lub za pomocą aplikacji ubezpieczeniowej SPECTRUM mobile.

Źródła:

• https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-zasilek-pogrzebowy