Kontrola drogowa – jak się zachować podczas kontroli policji?

Podczas poruszania się po polskich drogach może przydarzyć się nam kontrola drogowa. Jak się zachować, aby sprawnie przejść przez wszystkie formalności? Podpowiadamy, o czym warto pamiętać w razie zatrzymania pojazdu przez funkcjonariusza policji.

Spis treści

• Kontrola drogowa – podstawa prawna
• Jak wygląda zatrzymanie pojazdu do kontroli drogowej?
• Jak zachować się podczas kontroli policji?
• Kiedy dozwolone jest opuszczenie pojazdu podczas kontroli?
• Jakie dokumenty do kontroli drogowej trzeba mieć przy sobie?

Kontrola drogowa – podstawa prawna

Jednym z narzędzi, dzięki którym funkcjonariusze policji mogą zadbać o wyższy poziom bezpieczeństwa wśród uczestników ruchu, jest kontrola drogowa. Podstawą prawną do zatrzymania pojazdu jest art. 129 Ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, który informuje, że w związku z wykonywaniem swoich obowiązków funkcjonariusz policji jest uprawniony m. in. do wylegitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi, używania pojazdu lub urządzenia wspomagającego ruch, ustalenia tożsamości kierowcy, sprawdzenia wymaganych dokumentów oraz weryfikacji danych w bazie CEPiK. Do uprawnień policjantów należy również badanie alkomatem i sprawdzenie stanu technicznego, wyposażenia, ładunku, wymiarów, masy czy nacisku osi pojazdu. W razie wykrycia istotnych nieprawidłowości funkcjonariusz może uniemożliwić dalsze kierowanie pojazdem, a nawet całkowicie zabronić jego użytkowania (np. jeśli jego stan powoduje zagrożenie na drodze).

Kiedy policjant może zatrzymać pojazd do kontroli? Najczęściej dzieje się tak w sytuacji, gdy:

• stan pojazdu lub zachowanie kierowcy powoduje, że istnieje zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu na drodze,
• pojazd został zgłoszony do interwencji funkcjonariuszy przez inną osobę,
• zachodzi podejrzenie, że kierowca bądź pasażer pojazdu popełnił przestępstwo lub wykroczenie,
• pojazd pochodzi z przestępstwa (został zidentyfikowany jako skradziony),
• policja prowadzi czynności na miejscu wydarzenia drogowego.

W praktyce funkcjonariusz może zatrzymać każdy pojazd, ale niemożliwa jest kontrola drogowa bez podania przyczyny. Policjant zawsze powinien podać kierującemu powód zatrzymania.

Jak wygląda zatrzymanie pojazdu do kontroli drogowej?

Policjant może zasygnalizować nam konieczność poddania się kontroli drogowej na kilka sposobów:

• wskazanie ręką lub tarczą (tzw. lizakiem) – przy dobrej widoczności,
• użycie latarki z czerwonym światłem lub tarczy z elementami świetlnymi i odblaskowymi – w razie ograniczenia widoczności np. przez warunki atmosferyczne,
• sygnały świetlne i komunikaty z urządzeń nagłaśniających – gdy pojazd policji jest w ruchu.

Warto wiedzieć, że w terenie zabudowanym możemy zostać zatrzymani również przez nieumundurowanego policjanta. W tym przypadku ruch ręki nie będzie wystarczającym znakiem do zatrzymania – funkcjonariusz w cywilnym stroju i nieoznakowanym pojeździe powinien użyć sygnalizacji tarczą lub oświetleniem.

Bezpośrednio po zauważeniu sygnału do zatrzymania, powinniśmy zjechać w miejsce wskazane przez policjanta. Warto pamiętać, że do kontroli drogowej możemy zatrzymać się nawet tam, gdzie w normalnych warunkach postój jest niedozwolony – liczy się tylko to, aby zatrzymane pojazdy nie stwarzały zagrożenia dla ruchu drogowego.

Jak zachować się podczas kontroli policji?

Po zatrzymaniu samochodu powinniśmy zachować się w określony sposób:

• pozostać na swoim miejscu wewnątrz pojazdu,
• otworzyć okno (umożliwi to porozumiewanie się z funkcjonariuszem),
• trzymać ręce na kierownicy (w ten sposób policjant będzie widział, że nie trzymamy np. broni albo niebezpiecznych przedmiotów).
• postępować zgodnie z poleceniami policjanta (np. w kwestii wyłączenia silnika, włączenia świateł awaryjnych, otwarcia komory silnika czy opuszczenia pojazdu).

Już na samym początku policjant powinien się przedstawić oraz poinformować o powodzie zatrzymania. Z kolei my mamy prawo poprosić o okazanie legitymacji funkcjonariusza, aby móc upewnić się co do jego tożsamości i uprawnień. W niektórych sytuacjach policjant może pominąć formalności i przejść od razu do wykonywania czynności służbowych – dzieje się tak w razie zatrzymania po pościgu, podejrzenia, że pojazd pochodzi z kradzieży, a także gdy osoby przebywające w pojeździe są podejrzane o popełnienie przestępstwa.

Podczas kontroli drogowej najlepiej zachować spokój i stosować się do poleceń policjanta. Nawet jeżeli się spieszymy lub nie zgadzamy z powodem zatrzymania, funkcjonariusz i tak musi dopełnić formalności, a nasz stres w niczym nie pomoże. Warto pamiętać, że za niestosowanie się do poleceń policjanta i utrudnianie czynności służbowych funkcjonariusz może nałożyć mandat o wysokości nawet 500 zł.

Kiedy dozwolone jest opuszczenie pojazdu podczas kontroli?

Standardowo podczas kontroli drogowej powinniśmy pozostać w samochodzie – dotyczy to zarówno kierowcy, jak i pasażerów. Opuszczenie pojazdu podczas kontroli może mieć miejsce wyłącznie na polecenie policjanta, w sytuacjach takich jak:

• przedstawienie dowodu w postaci zarejestrowanego przez funkcjonariuszy filmu z wykroczeniem,
• bezgotówkowa płatność za mandat z użyciem terminala,
• badanie trzeźwości kierowcy,
• doprowadzenie zatrzymanego do jednostki policji, placówki służby zdrowia lub izby wytrzeźwień,
• zatrzymanie w celu zapobiegnięcia próbie ucieczki,
• udzielenie pomocy lub zapobiegnięcie niebezpieczeństwu,
• przeprowadzenie innej czynności administracyjnej.

Jakie dokumenty do kontroli drogowej trzeba mieć przy sobie?

Dawniej poruszanie się pojazdem wiązało się z koniecznością posiadania przy sobie całego pliku dokumentów osobistych oraz związanych z pojazdem, a także jego ważnym ubezpieczeniem OC. Obecnie policja ma dostęp do bazy CEPiK, która umożliwia sprawdzenie wszystkich istotnych danych na podstawie numeru rejestracyjnego pojazdu oraz numeru PESEL kierowcy – wystarczy zatem mieć przy sobie dowód osobisty. Choć pozostałe dokumenty (np. prawo jazdy, dowód rejestracyjny, polisa OC) nie są wymagane, ich posiadanie podczas kontroli może przyspieszyć przebieg czynności.

Uwaga! W przypadku kierowców oraz pojazdów posługujących się zagranicznymi dokumentami, funkcjonariusze nie mają możliwości weryfikacji danych w bazie CEPiK – konieczne jest posiadanie przy sobie dowodu tożsamości, dokumentu poświadczającego uprawnienia do kierowania, dowodu rejestracyjnego pojazdu, a także dokumentu ubezpieczeniowego (np. Zielona Karta).

Jeżeli kupujesz OC na samochód w Domu Ubezpieczeniowym Spectrum, możesz zawsze mieć pod ręką wszystkie niezbędne informacje na temat polisy. Wystarczy, że skorzystasz z aplikacji ubezpieczeniowej SPECTRUM mobile, która przechowuje dane o Twoich ubezpieczeniach i płatnościach, a do tego zawiera narzędzia przydatne podczas zdarzenia na drodze. Szukasz najlepszego ubezpieczenia dla swojego pojazdu? Odwiedź biuro lub zadzwoń – na mapie placówek znajdziesz Doradcę Klienta w Twojej okolicy.