W kontekście ubezpieczeń obowiązkowych wiek budynku jawi się przede wszystkim jako czynnik mający związek właściwą oceną ich kondycji i doboru sumy ubezpieczenia. Coraz mniej jest sytuacji, kiedy polisy obowiązkowe ulegają „przepisywaniu” z roku na rok w celu spełnienia obowiązku. Teraz sezon ubezpieczania budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego to często przyczynek do rozmowy o dobrym zabezpieczeniu majątku rolnika. A majątek ten w wielu przypadkach ma bardzo znaczącą wartość.
Wycena wartości czy szacowanie „na oko”?
Punktem wyjścia do oceny wartości budynku jest jego wiek, materiał, z którego jest zbudowany, a także przeprowadzone w nim kluczowe remonty. Trzeba mieć na uwadze również rosnącą wartość nieruchomości – mimo kryzysów stanowiących element cyklu koniunkturalnego, wartość nieruchomości rośnie i osiąga coraz wyższy poziom minimum, poniżej którego nie spada.
Budynki w zakresie obowiązkowym ubezpieczane są w wartości rzeczywistej a więc takiej, która określana jest z uwzględnieniem zużycia technicznego budynków. Normy zużycia stosuje się odpowiednio z prawa budowlanego. Każdy zakład ubezpieczeń na tej podstawie przygotowuje swoje wytyczne i zasady wyceny tej wartości. Istnieje też możliwość ubezpieczenia w wartości odtworzeniowej – jest to opcja dotycząca najczęściej nowych budynków. Tymczasem zgodnie z wynikiem badania SW Research na zlecenie Wiener TU S.A.* w przypadku ok. 20% rolników wartość ubezpieczanych budynków podaje metodą szacowania „na oko”.
Iluzoryczna suma a faktyczna szkoda
Ostatni czas niesie bardzo znaczne zmiany w zakresie kosztów materiałów budowlanych, pracy, nawozów i płodów rolnych – średnia wzrostu cen kształtuje się w wysokości od 15 do 30%. Ceny nawozów wzrosły o wiele bardziej, bo nawet o kilkaset procent. Inflacja mocno osłabia wartość nabywczą pieniędzy. To wszystko również trzeba brać pod uwagę zarówno przy ocenie wartości przedmiotów ubezpieczenia obowiązkowego, jak również oceniając wartość przy ubezpieczeniu ziemiopłodów, zapasów, nawozów lub innych środków do prowadzenia działalności rolniczej w zakresie rozszerzeń ochrony na podstawie ubezpieczeń dobrowolnych.
Na realny wymiar ochrony ubezpieczeniowej ma wpływ również zakres ubezpieczenia. Konieczne jest pamiętanie o tym, że w ramach ubezpieczenia obowiązkowego budynków mamy tylko jedenaście zdefiniowanych w ustawie zdarzeń. Zgodnie z ustawą dotyczy to: ognia, huraganu, powodzi, podtopienia, deszczu nawalnego, gradu, opadów śniegu, uderzenia pioruna, eksplozji, obsunięcia się ziemi, tąpnięcia, lawiny lub upadku statku powietrznego. W standardowym zakresie ubezpieczenia nie zawiera się wyposażenie budynków poza ich stałymi elementami. Wzbogacenie tego zakresu jest możliwe w ramach opcji dodatkowych oferowanych właściwie przez większość zakładów ubezpieczeniowych.
Sama polisa bez odpowiedniego zakresu nie zagwarantuje odpowiedniej ochrony, za to może zwiększyć rozczarowanie w razie likwidacji zaistniałej szkody.
Zgodnie z art. 71 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych zakłady ubezpieczeń są zobowiązane do zaktualizowania wartości ubezpieczonych budynków w zakresie ubezpieczeń obowiązkowych, jeżeli wzrost lub obniżka cen materiałów i koszt prac w danym roku przekroczą 20%. Realizacja tego zobowiązania może wiązać się również z aktualizacją sumy ubezpieczenia. Do tej pory przepis ten nie znajdował zastosowania, jednak w wobec zmieniających się warunków rynkowych może być również narzędziem służącym aktualizacji wartości ubezpieczanego mienia należącego do rolników.
Ubezpieczenia budynków rolnych w liczbach
Rynek ubezpieczeń obowiązkowych budynków to 1,715 mln zawartych polis i 146,8 mln zł wypłaconych odszkodowań w 2020 roku**. Według deklaracji ok. 70%* rolników ubezpiecza budynki wchodzące w skład gospodarstwa rolnego i jednocześnie jest to najczęściej wybierane przez rolników ubezpieczenie.
Utrzymanie ubezpieczenia na realnym poziomie pod względem sum ubezpieczenia ma istotne znaczenie w razie szkody, a rozmiar korzyści wynikających z adekwatnej kwoty odszkodowania jest wielokrotnie większy od składki za zawarte ubezpieczenie. Do realnej wyceny wartości i zabezpieczenia majątku polisą istotne jest skorzystanie z fachowej pomocy doradcy dobrze przygotowanego w zakresie specyfiki zawierania tych ubezpieczeń.
Źródła:
Oświadczam, że wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych, Imię, adres e-mail w celu obsługi przesłanego komentarza do artykułu umieszczonego na stronie internetowej, opublikowania go, udzielenia odpowiedzi lub kontakt związany z obsługą zamieszczonego komentarza.
Dane osobowe będą przetwarzane w tym celu przez czas pozostawania artykułu na stronie internetowej.