Ubezpieczenia upraw

Trwa jesienny sezon ubezpieczania upraw. W razie utraty plonów w wyniku niekorzystnych zjawisk pogodowych brak polisy wiąże się nie tylko z brakiem odszkodowania od ubezpieczyciela – nieubezpieczony rolnik może wówczas liczyć na zaledwie połowę pomocy finansowej od państwa.

Obszar użytków rolnych w Polsce ogółem to ok. 14,2 mln hektarów powierzchni (na podstawie danych ARiMR na potrzeby dopłat bezpośrednich), największe obszary obsiewane są: pszenicą ozimą – 2, 15 mln hektarów, pszenżytem ozimym 1,16 mln hektarów, rzepakiem ozimym ok. 1 mln hektarów, żytem ozimym – 662 tys. hektarów (dane ARiMR na podstawie wniosków składanych przez rolników). Drugi co do wielkości obszar zasiewów to kukurydza wysiewana na wiosnę.

Mechanizm dopłat Skarbu Państwa
Ubezpieczenia upraw rolnych należą do obowiązkowych, jednocześnie jako jedyne ubezpieczenia obowiązkowe na rynku podlegają dotacji Skarbu Państwa. Dopłata do ubezpieczenia maksymalnie wynieść może 65 %. Rolnik zapłaci tylko 35 % należnej składki. Od tego roku zapis w art. 47 ust. 1 Ustawy z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemu wsparcia bezpośredniego pozwala na pokrycie składki za ubezpieczenie upraw z kwoty dopłat bezpośrednich poprzez zawarcie umowy cesji praw do dopłaty bezpośredniej w części pokrywającej wysokość składki obciążającej rolnika.

Zakres ubezpieczenia upraw reguluje Ustawa z dnia 7 lipca 2005 roku o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Jednak poza ustawą szczegółowo zasady zawierania tych ubezpieczeń regulują ogólne warunki stosowane przez poszczególne zakłady ubezpieczeń.

Jak zwykle w sezonie jesiennym, ubezpieczeniu upraw mogą podlegać:

• pszenica ozima,
• przenżyto ozime,
• jęczmień ozimy,
• żyto ozime,
• rzepak i rzepik.

Ochrona z polisy obejmuje uprawy od zasiewu lub wysadzenia do ich zbioru. Najpopularniejszy wariant ubezpieczenia zawiera grad, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne. W najszerszym wariancie ochrona może obejmować również ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź, deszcz nawalny, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę czy suszę. Zakres ryzyk, od których ubezpieczana jest uprawa, zależy w pewnej mierze od sezonu oraz przedmiotu ubezpieczenia.

Sumy ubezpieczenia – jak wybrać?
W ubezpieczeniu upraw sumy ubezpieczenia z jednej strony zależą od deklaracji rolnika, z drugiej ich maksymalny poziom każdorocznie reguluje rozporządzenie dotyczące maksymalnych sum ubezpieczenia poszczególnych rodzajów upraw.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 listopada 2021 r. w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych (…) na 2022 określa te maksymalne sumy ubezpieczenia na 1 ha upraw rolnych na poziomie: 20 300 zł – dla zbóż, 11 400 zł – dla kukurydzy, 12 700 zł – dla rzepaku i rzepiku, 48 000 zł – dla chmielu, 34 900 zł – dla tytoniu, 235 300 zł – dla warzyw gruntowych, 106 700 zł – dla drzew i krzewów owocowych, 60 200 zł – dla truskawek, 38 600 zł – dla ziemniaków, 10 000 zł – dla buraków cukrowych, 16 000 zł – dla roślin strączkowych;

Suma ubezpieczenia, planowana wydajność, klasa gruntów oraz ich położenie geograficzne, klasa gleby – to czynniki, które mają wpływ na wysokość składki.

Ubezpieczać czy nie ubezpieczać – oto jest pytanie
Brak spełnienia obowiązku ubezpieczenia jest zagrożone symboliczną sankcją 2 euro od hektara. Ubezpieczenie na poziomie minimum, czyli co najmniej połowy areału i co najmniej od gradu, otwiera drogę do ubiegania się o pełne wsparcie od państwa, które przysługuje rolnikowi, który stracił znaczną część upraw w wyniku niekorzystnych zjawisk pogodowych, na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. poz. 187, z późn. zm., § 13zh ust. 12).

Kto i gdzie może ubezpieczyć uprawy?
Do zawarcia ubezpieczenia nie trzeba być właścicielem gruntu. Konieczny jest jednak tytuł do użytkowania gruntu. Obowiązek ubezpieczenia co najmniej 50% upraw od ryzyka gradu dotyczy rolników pobierających dopłaty bezpośrednie.

W większości przypadków ubezpieczenie można zawrzeć jeszcze przed obsianiem gruntu na podstawie planu zasiewów. Późniejsza realizacja zasiewu oraz kondycja roślin może być weryfikowana przez ubezpieczyciela.

W tym roku ubezpieczenia upraw na podstawie umowy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi oferuje 8 ubezpieczycieli Zaczynając od tych z najdłuższym stażem i doświadczeniem w tym zakresie – PZU S.A. Generali TU S.A. pod marką Generali Agro, TUW TUW, VH Polska Oddział Vereinigte Hagelversicherung VVaG, InterRisk TU S.A. VIG, TUW TUZ, TUW Pocztowy, AGRO TUW oraz STU ERGO HESTIA S.A., która wiosną tego roku dołączyła do swojej oferty ubezpieczenie upraw.

Czy to się opłaca?
W ostatnich latach mamy do czynienia z coraz bardziej nieprzewidywalnymi zmianami pogody, to ma duży wpływ na stan roślin, ich siłę, plonowanie i bezpieczeństwo przez czas od zasiania poprzez wszystkie fazy wzrostu aż do zbiorów. Rosną koszty prowadzenia działalności rolniczej w tym zakresie w tym w szczególności wysokie są ceny nawozów i paliwa. Tym bardziej niezależnie od istniejących obowiązków i sankcji warto zadbać o to żeby nakład pracy i poniesione koszty zostały zabezpieczone na wypadek nieprzewidzianych zjawisk pogodowych. Ubezpieczenie wzmacnia bezpieczeństwo roślin i zabezpiecza finansowo rolnika.

Wartość dopłat na 2022 r. 1,5 mld zł z deklarowaną rezerwą dodatkową w razie takiej potrzeby (informacja ze strony Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi).

Przygotowanie do sezonu
Dla Domu Ubezpieczeniowego Spectrum rolnicy są bardzo ważnymi klientami. Pracownicy i Współpracownicy Domu Ubezpieczeniowego Spectrum podnoszą i aktualizują swoją wiedzę i umiejętności w zakresie ubezpieczeń dedykowanych dla rolników po to, żeby jeszcze lepiej poznać i potrzeby i zaproponować optymalną ochronę ubezpieczeniową.

Chcesz sprawdzić i porównać oferty ubezpieczeniowe dla swojego gospodarstwa rolnego? Porozmawiaj z ekspertem, który reprezentuje wszystkie wiodące towarzystwa ubezpieczeniowe w Polsce. Odwiedź nasze biuro lub zadzwoń – Doradcę Klienta znajdziesz na mapie placówek lub za pomocą bezpłatnej aplikacji ubezpieczeniowej SPECTRUM mobile.